Cách hàn gang dễ dàng, đúng kỹ thuật cho “lính” mới!

Hàn gang là một trong những công việc phổ biến trong ngành chế tạo cơ khí. Họ thường dùng máy hàn que hoặc máy hàn Mig để đảm bảo tốt nhất vì gang là chất liệu mà cả hai máy hàn hồ quang này đều đáp ứng tốt. Nhưng quan trọng nhất vẫn là cách hàn gang thế nào sao cho chuẩn, đúng kỹ thuật, vì vậy Thietbichuyendung.com.vn sẽ hướng dẫn bạn cách hàn gang thế nào cho đúng.

Tính chất về gang

Gang là kim loại gồm có các thành phần Cacbon (2-5%); sắt chiếm hơn 95%; Silic chiếm 1,5 – 3%, ngoài ra còn có Mangan, Photpho, lưu huỳnh.

Về tính chất gang có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn sắt khoảng 300 độ C, cụ thể là 1.150 đến 1.200°C, nên dễ nấu luyện và có độ loãng chảy cao, không phù hợp để gia công hàn, thời gian chuyển trạng thái của gang từ rắn sang lỏng chỉ trong thời gian ngắn, vì vậy khi hàn gang sẽ khó hơn là sắt.

Hàn gang cần đảm bảo đúng kỹ thuật để mối hàn bền lâu

Vì vậy thợ hàn cần nắm rõ nguyên tắc khi hàn gang để không làm biến đổi tính gang sau khi hàn, mối hàn không đạt tiêu chuẩn đầu ra. Thường thì hiện nay người ta thường dùng gang cầu, gang xám,… để ứng dụng trong hàn cơ khí như làm vỏ máy, thân máy, bánh đai, bánh đà, trục khuỷu, trục cán, ổ trượt, bánh răng…

Những lưu ý khi hàn gang

Sau đây là những lưu ý khi hàn gang mà ai cũng phải biết:

• Chuẩn bị trang phục hàn để đảm bảo sức khỏe cho người dùng, nhất là phải có mặt nạ hàn.
• Không gian hàn gang phải đảm bảo an toàn và đạt tiêu chuẩn đầu ra như môi trường thoáng khí, tránh xa vật cháy nổ,…
• Lựa chọn hàn ở nhiệt độ thấp để tránh mối hàn bị nóng chảy.
• Lựa chọn máy hàn điện tử phù hợp, ví dụ như hàn que đơn giản, dễ sử dụng.

Dưới đây là hướng dẫn cách hàn gang đảm bảo đúng kỹ thuật.

Cách hàn gang đúng kỹ thuật

Để thực hiện hàn gang đảm bảo cho mối hàn có được độ bền lâu. Bạn cần thực hiện lựa chọn các vật liệu hàn, thực hiện hàn đúng kỹ thuật.

Vật liệu hàn cần có

Lựa chọn que hàn

Nên chọn que hàn có chứa Nikel hoặc que hàn có hàm lượng đồng cao, trong đó que hàn Nikel vẫn là được đánh giá tốt nhất. Hiện nay thợ hàn đại đa số là sử dụng que hàn Eutectic 240 hoặc GG 33 hoặc Kiswel KFN 50 (có chi phí cao hơn).

Khi chọn que hàn, nếu có các hiện tường bị ẩm thì cần sấy que hàn trong nhiệt độ 150°C và thực hiện hàn trong 2h.

Lựa chọn que hàn nikel thích hợp để hàn gang

Trong quá trình hàn, bạn có thể sử dụng ngọn lửa carbon hóa để cung cấp đủ lượng carbon có trong bị cháy khi hàn. Nếu bạn thực hiện hàn nguội nên dùng que hàn thép carbon được quấn thêm một lớp dây đồng với đường kính từ 1 – 1.5mm.

Các loại vật dụng khác

Thứ nhất không thể thiếu là máy hàn như máy hàn que điện tử.

Máy mài để đánh mài mối hàn sau khi thực hiện xong, giúp mối hàn bền đẹp, bóng sáng, đảm bảo tính thẩm mỹ sau khi hàn.

Ngoài ra, bạn cũng cần chuẩn bị các vật liệu như kính hàn, kìm hàn, búa gõ xỉ, búa nguội,…

Quy trình hàn gang đúng kỹ thuật

Quy trình hàn nguội

Hàn nguội hay còn gọi là không có nung nóng sơ bộ, chỉ sử dụng nguồn nhiệt với công suất nhỏ, tốc độ nhanh nhằm truyền vào vật hàn một lượng nhiệt tối thiểu để tránh làm xuất hiện các vùng biên trắng.

Chủ yếu là hàn thành các đoạn ngắn khoảng từ 2 – 3cm rồi để nguội đến khi có thể chạm tay vào mới tiếp tục hàn các đoạn tiếp theo.

Quy trình hàn nóng

Để thực hiện theo quy trình này, bạn cần nung nóng sơ bộ toàn bộ vật hàn ở mức 600 – 650°C. Lưu ý trong quá trình thực hiện hàn, cần đảm bảo giữ nhiệt độ ổn định ở mức này.

Mẹo để bạn biết mức nhiệt độ nung phù hợp là khi vật hàn chuyển sang màu cà chua chín hoặc sử dụng gỗ thông khô để đặt nên chỗ vừa nung nóng, gỗ thông chuyển sang tàn than bay là lúc bạn có thể thực hiện hàn gang.

Khi kết thúc hàn, cần làm nguội vật hàn trong nhiệt độ khoảng 120°C trong lò hoặc sử dụng vỏ bọc cách nhiệt.

Cách hàn gang đúng cách

Xử lý vật cần hàn

Với những vật hàn dày trên 5mm cần vát mép còn dưới 5mm thì không cần. Vát theo hình chữ V để hàn được nhiều lớp và tạo độ ngấu sâu.

Trước khi thực hiện hàn bất kì vật liệu nào cũng phải làm sạch bụi bẩn, dầu mỡ bám trên bề mặt vật hàn để quá trình hàn được diễn ra tốt nhất.

Tạo phần cắt vát để trước khi hàn để mối hàn được ngấu sâu

Cách hàn gang không bị nứt

Gang có độ cứng và giòn, đặc biệt gang có thể tiếp tục nứt trong khi hàn và trong quá trình sử dụng. Để hạn chế vết nứt, đầu tiên phải khoan lỗ nhỏ ở hai đầu với đường kính khoan chỉ bằng 2/3 lần chiều dày vật hàn, mục đích là để vết nứt không lan ra sau khi hàn.

Sau đó, bạn thực hiện hàn trên gang tại vị trí bắt đầu chỗ nứt và kéo dài đến khi mối hàn gặp nhau. Cuối cùng, bạn sẽ cần hàn kín các lỗ khoan trước đó.

Lưu ý định trước thứ tự hàn đối với những vết nứt phức tạp. Nếu vết nứt dài có thể chia ra hàn nhiều phần nhỏ.

Kỹ thuật gá phôi hàn

Nếu vật hàn khó có thể cố định được, bạn cần sử dụng đồ gá để cố định phôi hàn. Đặt vật hàn tại vị trí hàn bằng để đảm bảo mối hàn đạt chất lượng tốt.

Trong quá trình hàn gang phải đảm bảo vị trí được cố định tại một chỗ, mục đích là tránh làm biến dạng mối hàn hoặc xuất hiện những vết nứt mới. Nếu khó cố định, chuẩn bị đồ giá là được.

Gang khó hàn hơn sắt vì có tính cứng, giòn nên cần xoay vật hàn về vị trí hàn bằng để có được mối hàn có chất lượng tốt nhất.

Các bước thực hiện gang đơn giản, đúng kỹ thuật

Gang khó hàn vì vậy khi hàn người thợ cần chỉnh chọn đúng que hàn và chỉnh dòng hàn phù hợp, tránh trường hợp gang bị nứt – đây là lỗi rất phổ biến hiện nay!

Lựa chọn đường kính que hàn phù hợp

Dựa vào công thức tính đường kính que hàn như sau để chọn được đường kính que hàn phù hợp:

d = S/2 + 1

Trong đó: d là đường kính que hàn (mm), S là độ dày của vật hàn (mm)

Chọn cường độ dòng hàn

Dựa vào công thức tính dòng hàn như sau để chọn được Ampe phù hợp:

lh = ( 30 ÷ 40 )d

Trong đó, Ih là cường độ dòng điện hàn (A), d là đường kính que hàn (mm)

Chiều dài hồ quang

Chiều dài hồ quang được tính theo công thức như sau:

Lhq = (1÷1,1)d

Trong đó, Lhq là chiều dài hồ quang và d là đường kính que hàn (mm)

Lựa chọn tốc độ và thực hiện hàn

Khi thực hiện hàn trên gang, bạn nên chú ý kỹ thuật hàn chính là hàn gián đoạn hồ quang. Tức là bạn cần chia làm nhiều đoạn nhỏ cùng và cách quãng (hàn đối xứng nhau).

Thường thì hàn gang không thực hiện hàn liên tục mà hàn gián đoạn hồ quang, hàn làm nhiều đoạn nhỏ và cách quãng. Nếu các chi tiết lớn, đường hàn dài thì có thể cho 2 thợ thay nhau hàn nhằm mục đích giữ vật hàn luôn nóng.

Thực hiện hàn gang đúng kỹ thuật để mối hàn có độ bền lâu

Lựa chọn máy hàn gang phù hợp

Để hàn gang đạt chuẩn thì ngoài kỹ thuật hàn tốt, cần phải đảm bảo là sử dụng máy hàn chất lượng cao như máy hàn Hồng Ký hay máy hàn Jasic sẽ giúp bạn có được mối hàn như ý!

Dưới đây là một số máy hàn que điện tử được sử dụng phổ biến hiện nay để hàn gang.

Máy hàn Hồng Ký 200N

Giá bán: 2.540.000 đ

Máy hàn Hồng Ký 200N là dòng máy hàn 220V có tính năng chống giật nổi bật nhất hiện nay đến từ thương hiệu máy hàn Hồng Ký. Máy có công suất đầu ra 7KVA và hiệu suất trung bình có thể đạt đến 85%. Không chỉ hàn gang, máy còn được ứng dụng để hàn các loại vật liệu kim loại khác như sắt thép, inox…

Máy đạt công suất dòng điện ra 7 KVA, sử dụng que hàn 3.2 ly và kéo được nguyên cả bó que hàn mà không cần phải dừng, tạm nghỉ. Đây chính là một trong tính năng hoạt động nổi bật của sản phẩm.

Hình ảnh máy hàn Hồng Ký 200N

Máy hàn Hồng Ký 200Z

Giá bán: 2.530.000đ

Máy hàn Hồng Ký 200Z thuộc dòng máy hàn 200A hoạt động với công suất đầu ra 7 KVA, cho phép hàn liên tục trong thời gian dài với hiệu suất cao. Máy có thể sử dụng que hàn đường kính từ 1.6 – 3.2mm để hàn gang, hàn inox, hàn sắt mỏng… đặc biệt là hàn 10 que liên tục với que hàn có đường kính 3.2mm.

Hình ảnh máy hàn Hồng Ký 200Z

Máy hàn que Jasic ARC 250D

Giá bán: 7.220.000 đ

Máy hàn Jasic ARC 250 nổi bật khi sử dụng được cả nguồn 220V và 380V, được ứng dụng công nghệ Inverter với khả năng tiết kiệm điện đến 60% và hoạt động kể cả khi điện yếu. Đây là chiếc máy hàn rất dễ mồi hồ quang nhờ có công nghệ IGBT mạnh mẽ, ngoài ra còn có nhiều tính năng khác như tự ngắt khi quá tải, cấp độ bảo vệ IP21 làm việc trong môi trường khói bụi, ẩm ướt, cấp cách điện F bảo đảm an toàn cho người sử dụng…

Sản phẩm này cho phéphàn que 2.0 – 5.0mm, hàn que 3.2mm liên tục hiệu suất 100%, hàn que 4.0mm liên tục hiệu suất 80%.

Hình ảnh máy hàn Jasic 250

Trên đây là những cách hàn gang với máy hàn que điện tử. Ngoài ra người dùng có thể thực hiện hàn gang với máy hàn Mig với cách sử dụng có phần đơn giản hơn (thietbichuyendung.com.vn sẽ hướng dẫn thêm ở bài sau!)