Gió bắt đầu từ đâu? Chúng có vai trò gì và được ứng dụng như thế nào?
22/11/2021 3045
Gió có mặt ở khắp mọi nơi trên thế giới, chúng tồn tại ngay xung quanh cuộc sống của con người và các loài sinh vật trên Trái Đất. Vậy gió bắt đầu từ đâu? Chúng có vai trò gì và được ứng dụng như thế nào trong cuộc sống của chúng ta. Hãy cùng Thongtinkythuat.com khám phá về gió qua bài viết dưới đây nhé!
Gió bắt nguồn từ đâu? Có vai trò gì
Gió bắt đầu từ đâu?
Gió là những luồng không khí lớn chuyển động trên bề mặt Trái Đất. Nguồn gốc của gió bắt nguồn từ sự khác biệt trong áp suất của khí quyển, khi có sự chênh lệch áp suất thì không khí sẽ di chuyển từ những vùng có áp suất cao sang vùng có áp suất thấp. Điều này cũng giúp chúng ta lý giải được vì sao các cơn gió khác nhau có tốc độ khác nhau.
Ngoài ra có một nguyên nhân nữa hình thành nên gió đó là ảnh hưởng của hiệu ứng Coriolis (sự lệch quỹ đạo) làm không khí bị chệch hướng di chuyển và sinh ra gió.
Về quy mô của gió thì việc tạo ra quy mô gió lớn (hoàn lưu khí quyển) phụ thuộc chủ yếu vào sự khác biệt về nhiệt độ giữa xích đạo và các cực hoặc sự quay của các hành tinh. Bên cạnh đó do ma sát của bề mặt trái đất mà gió có xu hướng đạt đến sự cân bằng và tốc độ cũng sẽ chậm hơn.
Gió có vai trò như thế nào?
Trong nền văn minh của con người gió được ví như những vị thần có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của con người và tự nhiên như:
- Gió tạo năng lượng giúp cho tàu thuyền di chuyển trên các đại dương, cung cấp nguồn năng lượng dồi dào cho ngành cơ khí, điện.
- Ngoài ra gió còn có thể tạo hình dáng cho địa hình nhờ một loạt các quá trình trầm tích gió. Quá trình trầm tích gió có thể làm xói mòn, di chuyển, và có khả năng làm lắng đọng vật chất dẫn đến sự hình thành của các loại đất nhiều màu mỡ như đất phù sa.
- Gió có nhiều tác động trực tiếp đến các hoạt động sản xuất như: Nông – lâm – ngư nghiệp.
- Việc các nhà khí tượng thủy văn nghiên cứu về tốc độ và hướng đi của gió sẽ giúp cho việc dự báo thời tiết được chính xác hơn.
- Trong thể thao và giải trí, chúng được nghiên cứu và ứng dụng vào các môn thể thao như: Cầu lông, bóng bàn, lướt ván, lướt sóng…
- Bên cạnh đó gió còn duy trì, phát triển và phát tán nhiều loài và động vật trong tự nhiên từ khu vực này sang khu vực khác giúp cân bằng thảm thực vật tự nhiên trên Trái Đất.
Trên Trái Đất hiện có các loại gió nào?
Trên trái đất hiện nay có 4 loại gió chính là gió Tín Phong, gió Tây Ôn Đới, gió Đông Cực và gió địa phương, trong đó cụ thể:
Gió mậu dịch hay còn được gọi là gió Tín Phong
Đây là loại gió ở các miền cận xích đạo với phạm vi hoạt động là ở vĩ độ 30 trở về phía xích đạo. Nguyên nhân hình thành nên loại gió này là do sự chênh lệch về lượng khí áp từ các vùng có khí áp cao xuống các vùng khí áp thấp hay là từ vùng chí tuyến xuống vùng xích đạo.
Hướng gió:
- Ở bán cầu Bắc thì gió Mậu Dịch thổi theo hướng Đông Bắc Tây Nam là chủ yếu.
- Còn ở phía bán cầu Nam thì gió Mậu Dịch thổi theo hướng là Đông Nam – Tây Bắc.
Thời gian và tính chất của gió: Thời gian hoạt động của loại gió này là quanh năm, nhưng chủ yếu hoạt động nhiều nhất là vào mùa hè.Tính chất của gió Mậu Dịch là khô và ít mưa.
Gió Tây Ôn Đới
Đây là loại gió được thổi từ các khu vực áp cao cận nhiệt đới về các khu vực áp thấp ôn đới, phạm vi hoạt động của gió là là ở vĩ độ trung bình giữa 35 và 60.
Hướng gió: Hướng gió của gió Tây Ôn Đới là thổi từ Tây sang Đông, trong đó ở bán cầu Bắc là Tây Nam còn ở bán cầu Nam là Tây Bắc.
Thời gian hoạt động và tính chất của gió: Gió này hoạt động quanh năm nhưng hoạt động mạnh nhất là vào mùa đông khi mà áp suất tại các cực thấp hơn. Còn mùa hè thì loại gió này hoạt động yếu đi lý do là vì áp suất ở các cực cao hơn. Về tính chất của loại gió này thường mang theo độ ẩm rất cao và lượng mưa lớn.
Gió Đông cực
Đây là loại gió thổi chủ yếu ở vùng Nam Cực và Bắc Cực, phạm vi hoạt động của nó chủ yếu là từ vĩ tuyến 90 Bắc và Nam về vĩ tuyến 60 Bắc và Nam.
Hướng gió chính: Gió Đông Cực chạy theo hướng từ Đông sang Tây và hướng Đông Bắc và Đông Nam.
Thời gian hoạt động và tính chất gió: Thời gian hoạt động của loại gió này là thổi quanh năm nhưng hoạt động khá yếu và không đều.Tính chất của loại gió này là lạnh và khô.
Gió địa phương
Cuối cùng là gió địa phương, đây là loại gió thổi từ các vùng khác nhau và khi đến Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng địa hình của nước ta mà có đặc điểm khác. Gió địa phương bao gồm các loại như: Gió biển, gió đất và gió phơn. Trong đó thì:
Gió biển và gió đất là những loại gió được hình thành ở vùng ven biển với hướng gió luôn thay đổi theo ngày và đêm. Ban ngày thì hướng gió thổi từ biển đi vào đất liền, còn vào ban đêm thì gió lại thổi theo hướng ngược lại từ đất liền ra biển. Do đó mà tính chất của hai loại gió này cũng rất khác nhau.
- Gió biển: Thông thường mang theo độ ẩm cao tạo cảm giác mát mẻ.
- Gió đất: Thì lại có tính chất khô hanh nên khiến chúng ta có cảm giác khô nóng.
- Gió phơn là loại gió chịu ảnh hưởng của địa hình vì chúng sẽ bị biến tính khi vượt qua các dãy núi cao. Loại gió này khi hình thành thường mang theo độ ẩm cao thế nhưng khi đi qua các dãy núi cao sẽ bị chặn lại và biến thành loại gió có tính chất khô nóng.
Một số ứng dụng của năng lượng gió trong cuộc sống hiện nay
Gió chính là nguồn năng lượng tự nhiên rất dồi dào lại xanh và sạch đối với môi trường sống. Từ xa xưa con người đã biết sử dụng sức gió để phục vụ cho sản xuất và tạo ra điện. Ngoài ra hiện nay năng lượng gió còn được ứng dụng để tạo công cơ học nhờ vào hoạt động của các cối xay gió.
Trước khi cách mạng công nghiệp nổ ra con người đã biết tận dụng sức gió cho nhiều hoạt động kinh tế ở trên đất liền điển hình như người Hà Lan ứng dụng sức gió của quạt gió làm cạn châu thổ sông Rhin với mục đích lấn biển mở rộng lãnh thổ của họ. Còn sau cách mạng công nghiệp con người lại thử dùng những cánh quạt gió để sản xuất điện.
Ý tưởng dùng năng lượng gió để sản xuất điện đã có ngay sau các phát minh ra điện và máy phát điện. Tuy nhiên nguyên tắc của cối xay gió lúc đầu chỉ được biến đổi rất nhỏ và thay vì là chuyển động năng của gió thành năng năng lượng cơ học, họ sử dụng máy phát điện để sản xuất ra năng lượng điện. Cho đến khi bộ môn cơ học theo dòng chảy tiếp tục phát triển thì các thiết bị xây dựng cũng như hình dáng của các cánh quạt đã được chế tạo đặc biệt hơn. Và ngày nay người ta gọi chúng là tuabin gió.
Trên đây là những thông tin cơ bản về gió như: Gió bắt đầu từ đâu? Vai trò và ứng của chúng trong đời sống sản xuất như thế nào. Hy vọng qua bài viết này của Thongtinkythuat.com đã giúp các bạn đã hiểu rõ hơn hiện tượng tự nhiên này nhé!