Ngộ độc thực phẩm là gì? Những cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm
22/11/2022 735
Ngộ độc thực phẩm luôn là một trong những mối nguy hại không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thậm chỉ có thể gây tử vong ở người bệnh. Vậy ngộ độc thực phẩm là gì? Những cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm bạn cần biết.
Ngộ độc thực phẩm là gì?
Ngộ độc thực phẩm hay còn được gọi đơn giản là ngộ độc thức ăn, trúng thực. Khi bạn ăn phải những loại thực phẩm bị nhiễm khuẩn, thực phẩm có virus gây bệnh sẽ mang đến độc tố mạnh. Hoặc đơn giản khi bạn sử dụng những thức ăn đã bị ôi thiu, nấm mốc cũng có thể gây nên ngộ độc.
Với những trường hợp nhẹ, người bệnh có thể thấy mệt mỏi và khỏe hơn sau vài ngày mà không cần tiến hành điều trị. Tuy nhiên, với những trường hợp ngộ độc nặng, người bệnh có những dấu hiệu mạnh sẽ cần phải được nhập viện và theo dõi điều trị.
Chính vì vậy, bạn sẽ cần phải nắm được những dấu hiệu của ngộ độc thực phẩm. Khi đó, bạn có thể tiến hành sơ cứu cho người bệnh hoặc tự sơ cứu cho bản thân. Sau đó, có thể đưa người bệnh đến viện để được khám và hướng dẫn điều trị từ bác sĩ.
Dấu hiệu ngộ độc nên được sơ cứu ngay
Với những dấu hiệu ngộ độc thực phẩm có thể diễn ra trong vài giờ sau khi ăn phải. Tuy nhiên, dấu hiệu cũng có thể sau vài ngày nên thường có thể bị nhầm lẫn với những bệnh khác.
Bạn có thể tham khảo những dấu hiệu dưới đây để tiến hành sơ cứu cho người có triệu chứng bị ngộ độc thực phẩm. Điều này sẽ giúp làm hạn chế tình trạng bệnh có thể chuyển biến nguy hiểm và nhanh hơn.
- Tiêu chảy
- Buồn nôn hoặc nôn ói
- Đau bụng
- Sốt
- Ngộ độc Botulism
Ngộ độc Botulism
Trong đó, ngộ độc Botulism thường do vi khuẩn Clostridium botulinum Botulism gây nên. Đây là một loại ngộ độc thực phẩm thể nặng gây nguy hiểm cho người bệnh như bị liệt, tử vong khi không được điều trị kịp thời. Loại vi khuẩn này thường có trong những loại thực phẩm đóng hộp hay thịt hun khói không được đóng gói và bảo quản đúng cách.
Dấu hiệu nhận biết người bị ngộ độc Botulism như sau:
- Cơ hai bên mặt khó cử động.
- Nhìn đôi hoặc mờ, mí mắt bị sưng.
- Người bệnh khó nuốt, nói đớt, khó thở.
- Có triệu chứng nôn ói, đau bụng, tiêu chảy.
Mặc dù những triệu chứng ngộ độc như tiêu chảy, đau bụng có thể tự khỏi tại nhà. Những khi người bệnh có những biểu hiện như loạn ý thức, hô hấp khó, co giật, không thể gây nôn… Bạn sẽ cần ngay lập tức đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.
Đặc biệt quan trọng, khi những triệu chứng về rối loạn hệ tiêu hóa diễn ra liên tục hơn 2 – 3 ngày, đi ngoài ra máu, tiểu ra máu… Bạn cũng cần ngay lập tức đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được chữa trị kịp thời.
Hướng dẫn những bước sơ cứu tại nhà
Gây nôn
Gây nôn được biết là cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm khi người bệnh có triệu chứng muốn nôn ói ngay sau khi ăn thực phẩm nhiễm độc. Đây cũng là cách sơ cứu với người còn ý thức, chức có triệu chứng rõ về ngộ độc.
Khi đó, người bệnh cần uống một cốc nước muối pha loãng (0.9%) rồi dùng ngón trỏ để móc vào vị trí cuống lưỡi, gần họng.
Cách này sẽ gây cảm giác kích thích muốn nôn. Khi người bệnh càng nôn được nhiều thực phẩm ra ngoài sẽ càng tốt. Điều này sẽ giúp hạn chế người bận hấp thụ những chất độc trong thực phẩm vào cơ thể.
Trong quá trình gây nôn, người bệnh cần lưu ý:
Tư thế người bệnh nằm nghiêng, kê cao đầu tránh cho chất độc có thể trào ngược vào phổi. Điều này sẽ hạn chế người bệnh có thể bị sặc, ngạt thở.
Với người bệnh là trẻ em, bạn sẽ cần hỗ trợ làm động tác gây nôn. Bạn chú ý tránh không gây tổn thương đến họng của trẻ.
Đối với người đã mất ý thức, không tỉnh táo không nên tiến hành sơ cứu gây nôn. Bởi khi thực hiện, người bệnh sẽ khó nôn cũng như dễ gây ngạt thở.
Nghỉ ngơi và uống nhiều nước
Đối với người bệnh khi bị ngộ độc thực phẩm sẽ nôn và bị tiêu chảy nhiều lần. Điều này chắc chắn sẽ khiến cơ thể mất nước.
Khi đó, người bị ngộ độc thực phẩm cần được nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Cơ thể sẽ không bị mất nước, tránh gây mệt mỏi, co giật… Khi người bệnh là trẻ, bạn chú ý nên cho trẻ uống theo từng ngụm nhỏ.
Uống bù nước điện giải Oresol
Trong trường hợp người bệnh bị tiêu chảy nhiều lần, có tình trạng mất nước. Khi đó, người bị ngộ độc cần được cung cấp nước và bù lượng muối đã mất.
Bạn có thể sử dụng dung dịch oresol để bù điện giải. Tuy nhiên, bạn cần chú ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, pha nước theo đúng liều lượng được chỉ định.
Sau khi pha, người bệnh cần được uống và không dùng sau 24h. Bạn cũng không được đun sôi dung dịch… Với trẻ em, trước khi cho trẻ dùng oresol, bạn nên tham khảo tư vấn của bác sĩ để đảm bảo dùng đúng liều lượng, an toàn.
Đặt người bệnh nằm ngửa, đầu thấp
Người bệnh cần được nằm ngửa để đảm bảo hô hấp dễ nhất. Bạn cũng cần quan sát người bệnh khi có cảm giác khó thở thì nên kéo lưỡi ra ngoài. Khi đó, người bệnh sẽ dễ thở hơn, tránh tắc thở.
Theo dõi nhịp tim
Đối với những người bị ngộ độc nặng sẽ cần phải theo dõi nhịp tim thường xuyên. Khi đó, bạn sẽ nhanh chóng phát hiện các dấu hiệu tim đập loạn nhịp, khó thở, huyết áp bị tụt… Khi đó, bạn cần nhanh chóng gọi bác sĩ để tiến hành cấp cứu cho người bệnh.
Đến cơ sở y tế
Sau khi tiến hành các biện sơ cứu kịp thời, bạn vẫn cần phải đưa người bị ngộ độc đến các cơ sơ y tế để kiểm tra và có các bước cấp cứu khi cần thiết.
Theo các kết quả thăm khám, đánh giá lâm sàng, bác sĩ sẽ tiến hành chỉ định làm những xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây ngộ độc. Khi đó, bác sĩ sẽ đưa ra những phương án điều trị phù hợp cho người bệnh.
Lưu ý khi nghi ngờ người bệnh bị ngộ độc thực phẩm. Người sơ cứu cần lưu giữ lại những mẫu thực phẩm người bệnh đã ăn hoặc gây nghi ngờ. Nhờ vậy, bác sĩ có thể xác định được nguyên nhân nhanh và có hướng điều trị phù hợp.
Chăm sóc sau ngộ độc
Sau khi người bệnh đã thuyên giảm các triệu chứng cần lưu ý về chế độ ăn:
- Nên ăn từ từ trở lại với những thức ăn nhạt và dễ tiêu như cơm, thịt gà, chuối…
- Khi có cơn buồn nôn quay trở lại nên ngừng ăn.
- Hạn chế hoặc tránh dùng các thực phẩm từ sữa, rượu, nicotin, rau sống, caffeine, chất béo, cay…
Phòng ngừa ngộ độc thực phẩm
Bạn cần luôn luôn thực hiện phòng ngừa ngộ độc thực phẩm để bảo vệ bản thân và gia đình. Dưới đây là một số cách phòng ngừa:
- Rửa tay trước khi ăn hoặc chế biến thực phẩm.
- Rửa tay sau khi đi vệ sinh, thay tã, hút thuốc, ho, hắt hơi, xì mũi.
- Rửa tay sau khi chạm vào thực phẩm sống (trứng, thịt sống,…).
- Dùng thớt bằng nhựa (thay vì bằng gỗ) để cắt thịt sống.
- Luôn rửa sạch các dụng cụ nấu ăn đã chạm vào đồ sống.
- Nấu chín kỹ các loại thịt và trứng trước khi ăn.
- Không ăn các loại trứng, thịt sống hoặc chưa được nấu chín, sữa tươi chưa được tiệt trùng.
- Rửa kỹ tất cả các loại thực phẩm trước khi ăn.
- Tránh lây nhiễm chéo thực phẩm bằng cách để riêng thực phẩm nấu chín, thực phẩm ăn liền với thực phẩm còn sống, trứng.
- Rửa kỹ các loại trái cây, thực phẩm không nấu chín trước khi ăn.
Xem thêm: Cách chọn thịt lợn ngon, sạch và an toàn cho sức khỏe
Với những cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm sẽ giúp bước đầu hạn chế tình trạng bệnh diễn ra nặng hơn. Từ đó, bạn có thể kéo dài thời gian đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị. Chúc bạn và gia đình sức khỏe!