Tìm hiểu về tài nguyên khoáng sản: Khoáng sản là gì? Có những loại nào?
01/12/2021 2306
Tài nguyên khoáng sản là những khoáng vật hay khoáng chất có ích cho hoạt động sản xuất công nghiệp của con người. Vậy tài nguyên khoáng sản là gì? Có những loại nào? Cùng Thongtinkythuat.com tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Thông tin cơ bản về tài nguyên khoáng sản
Tài nguyên khoáng sản là gì? Có mấy loại?
Tài nguyên khoáng sản là khoáng vật, khoáng chất được tích tụ ở thể rắn, thể khí và thể lỏng nằm ở trong lòng đất hay trên mặt đất như: sắt, kẽm, đồng, than đá, vàng, dầu khí, nước khoáng thiên nhiên lỏng… mà con người có thể khai thác để phục vụ cho các hoạt động sản xuất.
Quá trình hình thành nên loại tài nguyên này có liên quan mật thiết đến lịch sử phát triển của lớp vỏ trái đất trong khoảng thời gian rất dài lên đến hàng nghìn năm, có khi đến hàng triệu năm.
Theo như tính chất và công dụng của khoáng sản thì người ta chia tài nguyên khoáng sản thành 4 nhóm chính là: Khoáng sản kim loại, khoáng sản nhiên liệu, khoáng sản phi kim và khoáng sản nước, trong đó:
Khoáng sản kim loại: Là các quặng kim loại sau khi được luyện chế sẽ lấy được kim loại hoặc là hợp chất của chúng. Khoáng sản kim loại được chia làm 4 nhóm nhỏ bao gồm:
- Nhóm khoáng sản của sắt và hợp kim sắt có: sắt, Mangan, Crom…
- Nhóm kim loại cơ bản gồm có: Thiếc, Đồng, Chì, Kẽm…
- Nhóm kim loại nhẹ gồm có: Nhôm, Titan, Magiê…
- Nhóm kim loại phóng xạ gồm có: Uran, thori, rađi.
- Nhóm kim loại hiếm và đất hiếm.
Nhóm thứ 2 là các loại khoáng sản phi kim loại: Đây là nhóm mà quặng của chúng được sử dụng trực tiếp hoặc là qua chế biến để lấy được đơn chất hoặc hợp chất không kim loại và được chia thành 3 loại sau:
- Nhóm khoáng sản phân bón và hóa chất như: Lưu huỳnh, apatit, photphorit…
- Nhóm nguyên liệu gốm sứ có khả năng chịu lửa như: đất sét, kaolin…
- Nhóm nguyên liệu dành cho ngành kiến trúc xây dựng như: cát, đá vôi, đá hoa…
Nhóm thứ 3 là các loại khoáng sản nhiên liệu bao gồm các đá có nguồn gốc sinh vật như: Than bùn, than đá, dầu…. Những loại khoáng sản này ngoài việc làm chất đốt ra thì chúng còn dùng để sản xuất hóa phẩm, dược phẩm và một số sản phẩm khác như: Sợi nhân tạo, vật liệu khuôn đúc…
Khoáng sản nước: Là các loại nước được dùng cho sinh hoạt, y tế và công nghệ có thể kể đến như: Nước khoáng, bùn khoáng..v.v..
Có thể bạn quan tâm:
- Vai trò của khoáng sản là gì? Tìm hiểu về quyền quản lý khoáng sản
- Thăm dò khoáng sản là gì? Điều kiện để được thăm dò khoáng sản là gì?
Đặc điểm của tài nguyên khoáng sản là gì?
Tính hữu hạn của khoáng sản: Như đã nói ở trên khoáng sản được hình thành từ hoạt động địa chất trong thời gian hàng trăm triệu năm cho nên nó không phải là vô hạn và hầu hết không thể cải tạo lại được.
Không thể sử dụng một cách trực tiếp các loại khoáng chất: Các loại khoáng sản chỉ được sử dụng khi đã trải qua xong quá trình xử lý và tinh chế.
Tính rủi ro về địa chất: Thông thường khoáng sản đều nằm rất sâu trong lòng đất nên việc khai thác phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố địa lý và địa chất. Địa chất khu vực có khoáng sản yếu sẽ dẫn đến các rủi ro về sập mỏ khoáng sản gây thiệt hại về người và của.
Quan hệ hữu cơ với tài nguyên đất: Khi con người khai thác khoáng sản luôn phải sử dụng một diện tích mặt đất nhất định và khi khai thác khoáng sản có thể làm biến đổi tính chất của đất xung quanh nó.
Quan hệ hữu cơ với tài nguyên nước: Khi chúng ta tiến hành khai thác khoáng sản thì cần phải dùng một lượng lớn nước mặt cũng như nước ngầm gần khu vực khai thác, điều này là nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm nguồn nước hiện nay.
Khai thác khoáng sản là gì? Tình hình khai thác khoáng sản ở Việt Nam
Khai thác khoáng sản là những hoạt động nhằm thu hồi lại khoáng sản, bao gồm các công việc như: Xây dựng mỏ, khai đào và các hoạt động có liên quan. Đây là hoạt động đã được sự cho phép của cơ quan Nhà Nước có thẩm quyền.
Tình trạng khai thác khoáng sản ở Việt Nam hiện nay còn nhiều bất cập có thể kể đến như:
Công tác quản lý tài nguyên khoáng sản chưa chặt chẽ, thiếu quy hoạch dẫn đến tình trạng khai thác diễn ra ồ ạt ở khắp các địa phương mang lại hiệu quả kinh tế không cao.
Đặc điểm khoáng sản nước ta là phần trữ lượng nhỏ nằm phân bố rải rác ở nhiều địa phương nên không được quản lý một cách thống nhất, làm rẫy lên tình trạng thất thoát tài nguyên và ô nhiễm môi trường.
Công nghệ khai thác còn lạc hậu gây nên tình trạng mất rừng, lở đất, ô nhiễm nguồn nước… Gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người và sự phát triển bền vững của đất nước.
Rõ nét nhất là vấn đề môi trường trong và sau khi khai thác khoáng sản bị biến dạng nghiêm trọng về địa mạo và cảnh quan, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây sạt lở…
Hiện tượng khai thác khoáng sản trái phép, tự phát hay quản lý địa phương giao cho một số doanh nghiệp bên ngoài khai thác ké cùng với doanh nghiệp nhà nước kéo theo đó là hàng loạt các hệ lụy như: Nạn thổ phỉ, khoáng tặc, các vấn đề về ranh giới mỏ nhà nước, mỏ tư nhân trở nên căng thẳng hơn.
Riêng đối với một số hoạt động khai thác cát, sỏi để làm vật liệu xây dựng xuất hiện tình trạng khai thác trái phép, khai thác quá mức ngày càng nhiều và trở thành vấn nạn ở nhiều nơi, điều này là nguyên nhân chính gây ra xói lở bờ sông và ảnh hưởng đến môi trường cũng như đời sống của người dân.
Như vậy chúng ta có thể thấy rằng tài nguyên khoáng sản không phải là vô hạn và hầu như không có khả năng tái tạo để con người có thể khai thác một cách bừa bãi. Do đó các cơ quan ban ngành có thẩm quyền cần nhanh chóng đưa ra những biện pháp quản lý hiệu quả và toàn diện.
Bài viết trên đây Thongtinkythuat.com đã chia sẻ đến bạn đọc một số thông tin xoay quanh “tài nguyên khoáng sản là gì?” Và thực trạng khai thác khoáng sản ở Việt Nam hiện nay. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết.